Εκκλησίες και ξωκλήσια του Σουφλίου
ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
Στην Καρκατσιλιά του Σουφλίου, την πάνω συνοικία δηλαδή, είναι χτισμένος ο ιερός ναός του Αγίου Αθανασίου. Βρίσκεται δίπλα στην πλατεία Νίκης, είναι πέτρινος και όπως μας μαρτυρά και η επιγραφή που βρίσκεται στο εξωτερικό μέρος του ιερού. Ο ιερός ναός Άγιος Αθανάσιος Σουφλίου περατώθηκε το 1848. Το τέμπλο κατασκευάστηκε από τον Στρατή Κελεδούρη, τον φημισμένο για την εποχή τεχνίτη από την Ανατολική Θράκη.
Τα παράθυρα του Αγίου Αθανασίου Σουφλίου είναι σχετικά μικρά, και το λιγοστό φως που εισέρχεται στο εσωτερικό δημιουργεί τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την δημιουργία της λατρευτικής ατμόσφαιρας. Αυτό βέβαια επιτείνεται περισσότερο αν λάβουμε υπόψη μας ότι για να εισέλθει κανείς από τον Νάρθηκα στον κυρίως ναό, πρέπει να κατέβει και τρία σκαλοπάτια, γεγονός που δίνει στον επισκέπτη την αίσθηση ότι κατεβαίνει σε κάποιον υπόγειο χώρο.
Στο καμπαναριό του Αγίου Αθανασίου Σουφλίου, οι επισκέπτες διακρίνουν μια μαρμάρινη ανάγλυφη μορφή: είναι ο αρχιμανδρίτης Σπυρίδων Στογιάννος, για περισσότερα από 30 χρόνια εφημέριος του Αγίου Αθανασίου Σουφλίου, άνθρωπος με πλούσιο κοινωνικό έργο και ιδιαίτερα αγαπητός από τους ενορίτες του.
ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Ο Ιερός Ναός του Αγίου Γεωργίου είναι ο Μητροπολιτικός Ναός της πόλης (έδρα Μητροπολίτη από το 1925 ως το 1935). Μητροπολίτης διετέλεσε ο Ιωακείμ Καβύρης, μετέπειτα Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως. Η ακριβής ημερομηνία κτίσης παραμένει άγνωστη. Γνωρίζουμε ότι θεμελιώθηκε στα 1818 και τελείωσε στα 1862 - 1863. Είναι βασιλικού ρυθμού, με διπλούς πέτρινους ορόφους στο γυναικωνίτη. Το οκταγωνικό καμπαναριό κτίστηκε το 1910. Έχει 25 μέτρα ύψος και έιναι κτισμένο με πωρόλιθο. Τα τέσσερα ρολόγια είναι ελβετικού μηχανισμού, δωρισμένα από τη συντεχνία των υποδηματοποιών. Βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το Μουσείο μεταξιού. Σπάνιο έργο τέχνης το ξυλόγλυπτο τέμπλο, του ξυλόγλυπτη Σταμάτη Ταλιαδούρου ή Μαδιανού (καταγόταν από τη Μάδυτο). Η επιγραφή στο βημόθυρο, δείχνει τον τεχνίτη.
ΧΙΡ ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΤΑΛΙΑΔΟΥΡΟΣ
ΜΑΪΤΙΑΝΟΣ ΕΤΙ 1861
Δικό του δημιούργημα είναι επίσης το τέμπλο του Αγίου Αθανασίου και Χριστού, στο Διδ/χο, καθώς και μιας άλλης εκκλησίας στην Προύσα. Η αφιερωτική εικόνα του Αγίου Νικολάου, έχει την επιγραφή:
ΙΕΡΑΡΧΩΝ ΤΟ ΜΕΓΑ ΚΛΕΟΣ
ΝΙΚΟΛΑΕ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΕ
ΣΚΕΠΕ ΤΟΥΣ ΕΛΠΙΖΟΝΤΑΣ ΕΙΣ ΣΕ
ΔΙ ΕΞΟΔΩΝ ΤΩΝ ΝΕΡΟΜΥΛΩΝΑΔΩΝ
1862
Ασχολήθηκε πολλά χρόνια για να παραδώσει το 1861 σκαλισμένη όλη την ομορφιά της γης στο ξυλόγλυπτο αυτό τέμπλο. Η σύνδεση της ζωής με τη φύση και τον ουράνιο πατέρα, αυτή η μοναδικότητα αποσπά την προσοχή του κάθε επισκέπτη. Οι άγριοι αιωρούνται, έχουν τη μορφή της εξαΰλωσης, σα να μη πατούν στη γη. Η έμπνευση του Σ. Ταλιαδούρου και η τέχνη των Κωνσταντινουπολιτών και Σωοπολιτών μαστόρων, (τογιαδόρων), συνέδεσε την ζωή του κάτω κόσμου με την επουράνια, με έναν καταπληκτικό τρόπο που προκαλεί δέος, με το Χριστό σταυρωμένο να γέρνει προς τα μπρος, αγκαλιάζοντας όλους τους ανθρώπους. Είναι ένας ναός γεμάτος από παλιές εικόνες. Ο Σταμάτης Ταλιαδούρος, δεν πρόλαβε να τελειώσει το έργο του. Έτσι, ολοκληρώθηκε από το γιο του. Το τέμπλο συνέχισε να συμπληρώνεται με εικόνες μέχρι το 1901 - 1902, ίσως και μέχρι το 1909.
Ο Ιερός Ναός του Αγίου Γεωργίου είναι ο Μητροπολιτικός Ναός της πόλης (έδρα Μητροπολίτη από το 1925 ως το 1935). Μητροπολίτης διετέλεσε ο Ιωακείμ Καβύρης, μετέπειτα Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως. Η ακριβής ημερομηνία κτίσης παραμένει άγνωστη. Γνωρίζουμε ότι θεμελιώθηκε στα 1818 και τελείωσε στα 1862 - 1863. Είναι βασιλικού ρυθμού, με διπλούς πέτρινους ορόφους στο γυναικωνίτη. Το οκταγωνικό καμπαναριό κτίστηκε το 1910. Έχει 25 μέτρα ύψος και έιναι κτισμένο με πωρόλιθο. Τα τέσσερα ρολόγια είναι ελβετικού μηχανισμού, δωρισμένα από τη συντεχνία των υποδηματοποιών. Βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το Μουσείο μεταξιού. Σπάνιο έργο τέχνης το ξυλόγλυπτο τέμπλο, του ξυλόγλυπτη Σταμάτη Ταλιαδούρου ή Μαδιανού (καταγόταν από τη Μάδυτο). Η επιγραφή στο βημόθυρο, δείχνει τον τεχνίτη.
ΧΙΡ ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΤΑΛΙΑΔΟΥΡΟΣ
ΜΑΪΤΙΑΝΟΣ ΕΤΙ 1861
Δικό του δημιούργημα είναι επίσης το τέμπλο του Αγίου Αθανασίου και Χριστού, στο Διδ/χο, καθώς και μιας άλλης εκκλησίας στην Προύσα. Η αφιερωτική εικόνα του Αγίου Νικολάου, έχει την επιγραφή:
ΙΕΡΑΡΧΩΝ ΤΟ ΜΕΓΑ ΚΛΕΟΣ
ΝΙΚΟΛΑΕ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΕ
ΣΚΕΠΕ ΤΟΥΣ ΕΛΠΙΖΟΝΤΑΣ ΕΙΣ ΣΕ
ΔΙ ΕΞΟΔΩΝ ΤΩΝ ΝΕΡΟΜΥΛΩΝΑΔΩΝ
1862
Ασχολήθηκε πολλά χρόνια για να παραδώσει το 1861 σκαλισμένη όλη την ομορφιά της γης στο ξυλόγλυπτο αυτό τέμπλο. Η σύνδεση της ζωής με τη φύση και τον ουράνιο πατέρα, αυτή η μοναδικότητα αποσπά την προσοχή του κάθε επισκέπτη. Οι άγριοι αιωρούνται, έχουν τη μορφή της εξαΰλωσης, σα να μη πατούν στη γη. Η έμπνευση του Σ. Ταλιαδούρου και η τέχνη των Κωνσταντινουπολιτών και Σωοπολιτών μαστόρων, (τογιαδόρων), συνέδεσε την ζωή του κάτω κόσμου με την επουράνια, με έναν καταπληκτικό τρόπο που προκαλεί δέος, με το Χριστό σταυρωμένο να γέρνει προς τα μπρος, αγκαλιάζοντας όλους τους ανθρώπους. Είναι ένας ναός γεμάτος από παλιές εικόνες. Ο Σταμάτης Ταλιαδούρος, δεν πρόλαβε να τελειώσει το έργο του. Έτσι, ολοκληρώθηκε από το γιο του. Το τέμπλο συνέχισε να συμπληρώνεται με εικόνες μέχρι το 1901 - 1902, ίσως και μέχρι το 1909.
ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ
Στη δυτική έξοδο του Σουφλίου προς Γιαννούλη και Σιδηρώ (περιοχή «Καλαϊτζή»), στη συνένωση 3 δρόμων, βρίσκεται το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία.
Το 1946 σε περιφραγμένο οικόπεδο ένα πιστός, ο κ. Μαύρος, έφτιαξε προσκυνητάρι στο όνομα του Προφήτη Ηλία και κάθε χρόνο στην εορτή του Προφήτη γινόταν Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό του Αγίου Αθανασίου και στη συνέχεια λιτανεία προς το προσκυνητάρι, όπου και τελούνταν Αγιασμός. Στο αγιασμό παρακαλούσαν τον Προφήτη να χαρίζει τη βροχή που τόσο ανάγκη την έχει η γη – αφού κάτι ανάλογο είχε κάνει ο προφήτης Ηλίας όταν ζούσε που προσευχήθηκε και έβρεξε μετά από 3 χρόνια ανομβρίας.
Το 1962 ο Αρχιμανδρίτης Σπυρίδων Στογιάννος αποφάσισε να χτίσει ένα εκκλησάκι στη θέση του προσκυνηταριού. Με την καθολική συμμετοχή των πολιτών οι εργασίες ολοκληρώθηκαν το 1964 (το ψηφιδωτό στο πάτωμα το μαρτυρά) και εγκαινιάστηκε το 1965.
Το εκκλησάκι έχει σταυροειδή ρυθμό με τρούλο. Το τέμπλο είναι χαμηλό, όπως ήταν κανονικά πριν την εικονομαχία, για να βλέπουν οι πιστοί ολόκληρη τη Θεία Λειτουργία.
Πήρε την τελική σημερινή μορφή, με κεραμίδια, νάρθηκα με τζαμαρίες, το 1998 μετά από πρόταση για εξωραϊσμό του αύλειου χώρου που έκανε ο ιερέας του Αγίου Αθανασίου, πατέρας Σταμάτιος.
Στο πίσω μέρος του ναού κείτεται, όπως είχε εκφράσει την επιθυμία, ο Αρχιμανδρίτης Σπυρίδων Στογιάννος που άφησε την τελευταία του πνοή στις 20 – 11 – 1974.
Στη δυτική έξοδο του Σουφλίου προς Γιαννούλη και Σιδηρώ (περιοχή «Καλαϊτζή»), στη συνένωση 3 δρόμων, βρίσκεται το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία.
Το 1946 σε περιφραγμένο οικόπεδο ένα πιστός, ο κ. Μαύρος, έφτιαξε προσκυνητάρι στο όνομα του Προφήτη Ηλία και κάθε χρόνο στην εορτή του Προφήτη γινόταν Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό του Αγίου Αθανασίου και στη συνέχεια λιτανεία προς το προσκυνητάρι, όπου και τελούνταν Αγιασμός. Στο αγιασμό παρακαλούσαν τον Προφήτη να χαρίζει τη βροχή που τόσο ανάγκη την έχει η γη – αφού κάτι ανάλογο είχε κάνει ο προφήτης Ηλίας όταν ζούσε που προσευχήθηκε και έβρεξε μετά από 3 χρόνια ανομβρίας.
Το 1962 ο Αρχιμανδρίτης Σπυρίδων Στογιάννος αποφάσισε να χτίσει ένα εκκλησάκι στη θέση του προσκυνηταριού. Με την καθολική συμμετοχή των πολιτών οι εργασίες ολοκληρώθηκαν το 1964 (το ψηφιδωτό στο πάτωμα το μαρτυρά) και εγκαινιάστηκε το 1965.
Το εκκλησάκι έχει σταυροειδή ρυθμό με τρούλο. Το τέμπλο είναι χαμηλό, όπως ήταν κανονικά πριν την εικονομαχία, για να βλέπουν οι πιστοί ολόκληρη τη Θεία Λειτουργία.
Πήρε την τελική σημερινή μορφή, με κεραμίδια, νάρθηκα με τζαμαρίες, το 1998 μετά από πρόταση για εξωραϊσμό του αύλειου χώρου που έκανε ο ιερέας του Αγίου Αθανασίου, πατέρας Σταμάτιος.
Στο πίσω μέρος του ναού κείτεται, όπως είχε εκφράσει την επιθυμία, ο Αρχιμανδρίτης Σπυρίδων Στογιάννος που άφησε την τελευταία του πνοή στις 20 – 11 – 1974.
ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ
Στον ίδιο δρόμο με τον Προφήτη Ηλία και 200μ πιο δυτικά βρίσκεται το εκκλησάκι του Αγίου Νεκταρίου.
Μέχρι το 1970 σ’ αυτό το σταυροδρόμι δεν υπήρχε τίποτα, παρά μόνο ακαθαρσίες από ζώα. Το 1970 ένας κάτοικος του Σουφλίου έκανε ένα προσκυνητάρι αφιερωμένο στον Άγιο Νεκτάριο, χωρίς κάποια άλλη παρέμβαση στο χώρο όπου και οι ακαθαρσίες παρέμειναν εκεί κοντά.
Το προσκυνητάρι χάρη του οποίου χτίστηκε το εκκλησάκι (όπως τοποθετήθηκε μετέπειτα στον αύλιο χώρο).
Το 1990 ο ιερέας του Αγίου Αθανασίου αποφάσισε να χτίσει ένα εκκλησάκι στη θέση αυτή και ενώ στην αρχή δημιουργήθηκε ένα τετράγωνο υπόστεγο για το προσκυνητάρι, στη συνέχεια κλείστηκε από όλες τις μεριές παίρνοντας το εκκλησάκι το σχήμα σταυρού .
Το εκκλησάκι δεν έχει εγκαινιαστεί.
Στο χώρο αυτό επιτελείται και κοινωνικό έργο, αφού άτυπα οι κάτοικοι του Σουφλίου εναποθέτουν ρούχα που τους περισσεύουν, ώστε να πάρουν άποροι συμπολίτες τους.
Στον ίδιο δρόμο με τον Προφήτη Ηλία και 200μ πιο δυτικά βρίσκεται το εκκλησάκι του Αγίου Νεκταρίου.
Μέχρι το 1970 σ’ αυτό το σταυροδρόμι δεν υπήρχε τίποτα, παρά μόνο ακαθαρσίες από ζώα. Το 1970 ένας κάτοικος του Σουφλίου έκανε ένα προσκυνητάρι αφιερωμένο στον Άγιο Νεκτάριο, χωρίς κάποια άλλη παρέμβαση στο χώρο όπου και οι ακαθαρσίες παρέμειναν εκεί κοντά.
Το προσκυνητάρι χάρη του οποίου χτίστηκε το εκκλησάκι (όπως τοποθετήθηκε μετέπειτα στον αύλιο χώρο).
Το 1990 ο ιερέας του Αγίου Αθανασίου αποφάσισε να χτίσει ένα εκκλησάκι στη θέση αυτή και ενώ στην αρχή δημιουργήθηκε ένα τετράγωνο υπόστεγο για το προσκυνητάρι, στη συνέχεια κλείστηκε από όλες τις μεριές παίρνοντας το εκκλησάκι το σχήμα σταυρού .
Το εκκλησάκι δεν έχει εγκαινιαστεί.
Στο χώρο αυτό επιτελείται και κοινωνικό έργο, αφού άτυπα οι κάτοικοι του Σουφλίου εναποθέτουν ρούχα που τους περισσεύουν, ώστε να πάρουν άποροι συμπολίτες τους.
ΑΓΙΟΣ ΤΡΥΦΩΝΑΣ
Το εκκλησάκι του Αγίου Τρύφωνα βρίσκεται στον ίδιο δρόμο, προς Γιαννούλη, Σιδηρώ, όπως και τα 2 προηγούμενα, περίπου 500μ. μετά τον Άγιο Νεκτάριο.
Είναι το νεότερο στην περιοχή. Το 2007 ο Σύλλογος «Φίλων της αμπέλου και του οίνου – ο Στάφυλος» γιόρτασαν τον Άγιο Τρύφωνα, προστάτη των αμπελιών, στο εκκλησάκι του Σταυρού και τότε ήταν που κάποιος έριξε στο τραπέζι την ιδέα να χτίσουν ένα νέο ξωκλήσι, αφιερωμένο στον Άγιο Τρύφωνα, όπου θα υπάρχει και ο χώρος του Συλλόγου για τη γιορτή στη 1 Φεβρουαρίου.
Ο Σύλλογος δεν είχε την οικονομική ευχέρεια να πραγματοποιήσει αυτό το αισιόδοξο σχέδιο. Όμως βρέθηκε κάποιος που παραχώρησε μέρος του χωραφιού του, πολλοί άλλοι Σουφλιώτες που πρόσφεραν τα υλικά και εθελοντική εργασία κάθε Κυριακή. Το αποτέλεσμα της εθελοντικής προσφοράς και εργασίας είναι εντυπωσιακό.
Το εκκλησάκι του Αγίου Τρύφωνα βρίσκεται στον ίδιο δρόμο, προς Γιαννούλη, Σιδηρώ, όπως και τα 2 προηγούμενα, περίπου 500μ. μετά τον Άγιο Νεκτάριο.
Είναι το νεότερο στην περιοχή. Το 2007 ο Σύλλογος «Φίλων της αμπέλου και του οίνου – ο Στάφυλος» γιόρτασαν τον Άγιο Τρύφωνα, προστάτη των αμπελιών, στο εκκλησάκι του Σταυρού και τότε ήταν που κάποιος έριξε στο τραπέζι την ιδέα να χτίσουν ένα νέο ξωκλήσι, αφιερωμένο στον Άγιο Τρύφωνα, όπου θα υπάρχει και ο χώρος του Συλλόγου για τη γιορτή στη 1 Φεβρουαρίου.
Ο Σύλλογος δεν είχε την οικονομική ευχέρεια να πραγματοποιήσει αυτό το αισιόδοξο σχέδιο. Όμως βρέθηκε κάποιος που παραχώρησε μέρος του χωραφιού του, πολλοί άλλοι Σουφλιώτες που πρόσφεραν τα υλικά και εθελοντική εργασία κάθε Κυριακή. Το αποτέλεσμα της εθελοντικής προσφοράς και εργασίας είναι εντυπωσιακό.
Στο πάνω μέρος του τέμπλου διακρίνουμε την άμπελο με τα φύλλα και τα σταφύλια και δίπλα στο σταυρό γεωργικά εργαλεία, πλήρως εναρμονισμένα με τον Άγιο Τρύφωνα – Προστάτη των αμπελουργών.
Έτσι από το 2008 ο Σύλλογος Φίλων της αμπέλου και του οίνου – ο Στάφυλος» έχει το χώρο του να πραγματοποιεί την γιορτή του Αγίου Τρύφωνα στη 1 Φεβρουαρίου και στα μέσα Σεπτεμβρίου τη γιορτή του τρύγου. Όλα τα εδέσματα και το κρασί που προσφέρονται είναι προσφορές των μελών και όχι μόνο, συνεχίζοντας την παράδοση στον εθελοντισμό. Το 2010 έγιναν τα εγκαίνια και το ξωκλήσι είναι πάντα ανοιχτό ώστε ο καθένας να μπορεί να ανάψει ένα κεράκι στον Άγιο. |
ΣΤΑΥΡΟΥ
Περίπου 500μ. από το ξωκλήσι του Αγίου Τρύφωνα βρίσκεται το εκκλησάκι του Σταυρού (14 Σταυρού, όπως το ονομάζουν οι Σουφλιώτες).
Περίπου 500μ. από το ξωκλήσι του Αγίου Τρύφωνα βρίσκεται το εκκλησάκι του Σταυρού (14 Σταυρού, όπως το ονομάζουν οι Σουφλιώτες).
Χτίστηκε το 1946 από τον Α΄ λόχο του 613 τάγματος πεζικού.
Οι στρατιώτες που το έχτισαν έγραψαν και τα ονόματά τους.
Οι στρατιώτες που το έχτισαν έγραψαν και τα ονόματά τους.
ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ
Το εκκλησάκι (ναΐδριο) του Αγίου Ανδρέα βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του Σουφλίου. Χτίστηκε το 2012 σε οικόπεδο που παραχωρήθηκε από το Δήμο Σουφλίου. Τα έξοδα της ανεγέρσεως καλύφθηκαν από το σεβασμιότατο μητροπολίτη Διδυμοτείχου – Ορεστιάδος και Σουφλίου κ.κ. Δαμασκηνό προς τιμήν των γονιών του.
Στο εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέα τελείται ευχέλαιο κάθε Τετάρτη και Θεία Λειτουργία κάθε Παρασκευή.
Το εκκλησάκι (ναΐδριο) του Αγίου Ανδρέα βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του Σουφλίου. Χτίστηκε το 2012 σε οικόπεδο που παραχωρήθηκε από το Δήμο Σουφλίου. Τα έξοδα της ανεγέρσεως καλύφθηκαν από το σεβασμιότατο μητροπολίτη Διδυμοτείχου – Ορεστιάδος και Σουφλίου κ.κ. Δαμασκηνό προς τιμήν των γονιών του.
Στο εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέα τελείται ευχέλαιο κάθε Τετάρτη και Θεία Λειτουργία κάθε Παρασκευή.